powrót do pozostałych wpisówdata publikacji: 20 maja 2025
Sybiracy to osoby, które zostały przymusowo deportowane na Syberię oraz inne odległe tereny Związku Radzieckiego. Deportacje te były skutkiem decyzji władz komunistycznych, które dążyły do całkowitego podporządkowania sobie terenów zajętych po II wojnie światowej. Wśród deportowanych w okresie od 1944 do 1956 roku znajdowali się przede wszystkim działacze niepodległościowi, żołnierze Armii Krajowej, inteligencja, osoby uznane za wrogów ustroju oraz ich rodziny.
Deportacje objęły setki tysięcy Polaków, którzy zostali brutalnie wyrwani z rodzinnych domów i przetransportowani w nieludzkich warunkach do obozów pracy na Syberii, w Kazachstanie i innych rejonach ZSRR. Życie w obozach było niezwykle trudne – głód, praca ponad siły, surowe warunki klimatyczne oraz przemoc ze strony strażników były codziennością. Wiele osób nie przetrwało tych dramatycznych warunków.
Tym, którzy przeżyli, pobyt na Syberii pozostawił trwały ślad na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Utrata bliskich, przymusowa rozłąka z rodziną oraz brak możliwości powrotu do ojczyzny na długie lata wpłynęły na całe pokolenia, które do dziś wciąż odczuwają skutki tych wydarzeń. Trauma przymusowych wywózek i trudne doświadczenia na zesłaniu są nadal żywe w pamięci rodzinnej. Mimo upływu lat, historia Sybiraków nadal wywołuje emocje i wzbudza refleksję nad ceną wolności i niezłomności ducha polskiego.
Ustawa lutowa z dnia 23 lutego 1991 r. umożliwia uzyskanie odszkodowania i zadośćuczynienia za represje komunistyczne wobec osób walczących o niepodległość Polski w latach 1944-1989. Uznaje ona za nieważne orzeczenia wydane przez polskie i radzieckie organy ścigania oraz wymiaru sprawiedliwości w tym okresie, jeśli dotyczyły one działalności na rzecz niepodległości Polski.
Stwierdzenie nieważności orzeczenia represyjnego oznacza uniewinnienie osoby skazanej lub represjonowanej. To zaś otwiera drogę do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia, przywracając ofiarom represji utraconą dawniej godność.
Ustawa lutowa w szczególny sposób odnosi się do osób represjonowanych przez radzieckie organy ścigania na obecnym terytorium Polski oraz na obszarach Rzeczypospolitej zgodnie z granicami Traktatu Ryskiego. Dotyczy to zarówno bezpośrednich ofiar represji, jak i ich potomków.
Kto może wystąpić z wnioskiem? O rekompensatę mogą ubiegać się sami Sybiracy, jeśli ich zesłanie miało miejsce po 1944 roku i było formą kary za prowadzoną przez nich działalność niepodległościową i antykomunistyczną. Jeśli represjonowanych nie ma jednak już wśród nas, prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia przechodzi na najbliższą rodzinę: rodziców, małżonka oraz dzieci.
Odszkodowanie dla Sybiraków obejmuje rekompensatę za straty materialne i niematerialne wynikłe z przymusowej deportacji i pobytu na Syberii. Sąd może także przyznać zwrot mienia lub jego równowartości.
W przypadku śmierci ofiary represji, sąd może zobowiązać Skarb Państwa do pokrycia kosztów symbolicznego upamiętnienia.
Jeżeli w Twojej rodzinie znajdują się osoby, które padły ofiarą represji komunistycznych, pamiętaj, że masz prawo domagać się rekompensaty za poniesione szkody. Fundacja Za Wolność oferuje wsparcie prawne w procesie ubiegania się o odszkodowanie. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów i złożeniu wniosku.
Zgłoś się do Fundacji Za Wolność i walcz o swoje prawa!
Nie pozwól, by represje komunistyczne z lat 1944-1989 za walkę o wolną Polskę pozostał bez echa. Możesz unieważnić fałszywy komunistyczny wyrok. Zgodnie z polskim prawem możesz też otrzymać zadośćuczynienie i odszkodowanie.
Pamiętaj! Wspólnie walczymy za wolność!
