data publikacji: 1 kwietnia 2025
Wielu represjonowanych przez komunistyczne władze Polski Ludowej w latach 1944–1989 ma prawo ubiegać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie na podstawie tzw. ustawy lutowej z 1991 roku. Niestety, wiele osób popełnia poważne błędy, które skutkują oddaleniem wniosku lub jego odrzuceniem.
Oto lista najczęstszych błędów, których można — i trzeba — unikać.
Jednym z kluczowych wymagań jest stwierdzenie nieważności orzeczenia, które było skutkiem działalności na rzecz niepodległości Polski. Wniosek o odszkodowanie musi być poprzedzony prawomocnym postanowieniem sądu o uznaniu wcześniejszego wyroku za nieważny (art. 8 ustawy).
Błąd: składanie wniosku o odszkodowanie bez wcześniejszego unieważnienia orzeczenia.
Sąd nie działa na podstawie deklaracji — potrzebne są dowody. Zbyt często osoby represjonowane nie posiadają lub nie przedkładają odpowiednich dokumentów potwierdzających internowanie, areszt, skazanie lub inne formy represji.
Błąd: brak dokumentów archiwalnych lub zaświadczeń lekarskich, które potwierdzają doznaną krzywdę.
Zgodnie z ustawą, wniosek składa się do sądu okręgowego, który wydał postanowienie o unieważnieniu wyroku. Błędne skierowanie wniosku do niewłaściwego sądu powoduje przedłużenie postępowania, a czasem nawet jego umorzenie.
Błąd: wysyłanie wniosku do sądu niewłaściwego miejscowo lub rzeczowo.
Na zgłoszenie roszczenia przysługuje 10 lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o unieważnieniu wyroku. To termin nieprzekraczalny, poza wyjątkami przewidzianymi w ustawie.
Błąd: zbyt późne złożenie wniosku, co skutkuje jego oddaleniem.
Ustawa lutowa nie jest aktem prostym. Wymaga znajomości procedury karnej, prawa cywilnego i orzecznictwa. Osoby działające samodzielnie często pomijają ważne szczegóły, nie potrafią odpowiednio uzasadnić roszczenia, ani właściwie wycenić szkody i krzywdy.
Błąd: składanie wniosku bez konsultacji z prawnikiem doświadczonym w sprawach o represje PRL.
Prawda jest fundamentem skutecznego wniosku. Przesadzone lub niepotwierdzone opisy represji mogą zostać zakwestionowane przez sąd i doprowadzić do przegranej.
Błąd: koloryzowanie lub przedstawianie nieprawdziwych informacji.
Za Wolność pomaga kompleksowo — od pozyskania dokumentów, przez przygotowanie wniosku, po reprezentację w sądzie. Działamy w oparciu o zasadę success fee – to oznacza, że pobieramy wynagrodzenie tylko w przypadku wygranej sprawy i z uzyskanych pieniędzy, a nie z kieszeni osoby represjonowanej.
Odszkodowanie i zadośćuczynienie to wyraz sprawiedliwości dziejowej dla tych, którzy cierpieli za wolną Polskę. Zróbmy wszystko, by ich głos został usłyszany — skutecznie i z szacunkiem.
Chcesz uniknąć błędów i zawalczyć o sprawiedliwość? Skontaktuj się z nami już dziś.
Nie pozwól, by represje komunistyczne z lat 1944-1989 za walkę o wolną Polskę pozostał bez echa. Możesz unieważnić fałszywy komunistyczny wyrok. Zgodnie z polskim prawem możesz też otrzymać zadośćuczynienie i odszkodowanie.
Pamiętaj! Wspólnie walczymy za wolność!