data publikacji: 15 października 2025
Doświadczyłeś w PRL represji i nie wiesz, czy przysługuje Ci odszkodowanie lub zadośćuczynienie? A może dotknęło to kogoś z Twoich bliskich? Poniżej wyjaśniamy, które represje z lat 1944–1989 mogą dawać prawo do wystąpienia o rekompensatę.
Represje w PRL najczęściej przybierały formę pozbawienia wolności i były narzędziem ucisku wobec przeciwników systemu. Polscy patrioci, żołnierze podziemia, działacze opozycyjni i członkowie „Solidarności” w latach 1944–1989 byli narażeni między innymi na:
Represje te często opierały się na nieuczciwych wyrokach lub arbitralnych decyzjach administracyjnych. Zdarzały się także przypadki działań bez jakiejkolwiek formalnej decyzji i bez wyjaśnienia. Kluczowe jest to, czy represja była związana z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.
Ofiarami represji byli przede wszystkim działacze niepodległościowi i opozycjoniści: żołnierze i łączniczki podziemia (m.in. AK, WiN, NSZ, DSZ), osoby zaangażowane w opór wobec kolektywizacji czy obowiązkowych dostaw, a w późniejszym okresie przede wszystkim członkowie i sympatycy „Solidarności”. Warto podkreślić, że represje dotykały nie tylko formalnych członków organizacji — kara spotykała także osoby wspierające działania niepodległościowe (np. udzielające schronienia, przekazujące informacje, kolportujące materiały).
Dziś osoby, które w latach 1944–1989 doświadczyły represji komunistycznych za działalność na rzecz niepodległości, mogą ubiegać się o odszkodowanie za solidarność i zadośćuczynienie. Podstawą jest tzw. ustawa lutowa z 23 lutego 1991 r., która pozwala:
Na podstawie tej ustawy osoby pokrzywdzone mogą otrzymać:
O takie świadczenia może wystąpić także najbliższa rodzina osoby represjonowanej, jeśli ta już nie żyje — małżonek, dzieci oraz rodzice.
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadczył pozbawienia wolności lub innych represji w latach 1944–1989 z powodu działalności na rzecz niepodległości, możliwe jest unieważnienie niesłusznego orzeczenia oraz uzyskanie odszkodowania i zadośćuczynienia. Warto sprawdzić, czy te przepisy dotyczą właśnie Ciebie.
Nie pozwól, by represje komunistyczne z lat 1944-1989 za walkę o wolną Polskę pozostał bez echa. Możesz unieważnić fałszywy komunistyczny wyrok. Zgodnie z polskim prawem możesz też otrzymać zadośćuczynienie i odszkodowanie.
Pamiętaj! Wspólnie walczymy za wolność!